Blij en trots zijn we! Het Medisch Spectrum Twente heeft sinds kort vier prachtige beelden van Maïté Duval in bruikleen.

Het Familiefonds De Voogd-Duval, dat de artistieke nalatenschap van Maïté beheert, en het   ziekenhuis in Enschede tekenden een langdurige bruikleenovereenkomst, waardoor patiënten en bezoekers nog heel lang zullen kunnen genieten van de kunst van de in 1999 overleden kunstenares.

Het gaat om vier grote bronze sculpturen. Met haar gespierde handen in de zware klei vervaardigde de kleine Française een prachtig oeuvre. Soms ingetogen en teder, zoals de ontroerende moeder en met haar kind in Douceur (2006). Soms ontzettend krachtig, zoals Melancholie (1991), waarin een jonge vrouw zich bijna een weg omhoog lijkt te vechten. Een beeld als Horizon (afbeelding, 1998) is warm en intiem, terwijl Arcade (2001) vol is van leven en beweging; het beeld welft zich vol genot omhoog. Bijna alle beelden van Maïté Duval vertellen van een vrouw die zich vrij wilde vechten.

En dat deed ze ook. Ze vocht zich niet alleen vrij van de beperkingen van een eenvoudige, katholieke jeugd, maar ook van het valse onderscheid tussen figuratieve en moderne kunst. Zowel Auguste Rodin als Henri Moore waren haar grote voorbeelden. Haar werk is nooit anekdotisch; kenmerkend zijn de heldere en warme vormen, volumes vol rust en sereniteit en tegelijkertijd een bronzen huid waarbinnen zich een intense spanning ontvouwt.

Museum Henriette Polak exposeert van 2 oktober tot en met 7 november een mooie hommage aan Maïté en haar man Thierry. De beelden en schilderijen komen uit de collectie van het museum en een schenking die de familie aan het museum deed na het overlijden van Maïté. Een prachtige gelegenheid om (het werk van) Maïté en Thierry weer samen te zien!

‘Deze tentoonstelling is een postuum eerbetoon aan beeldhouwster Maïté Duval (1944-2019) en haar partner schilder Thierry Rijkhart de Voogd (1944-1999),’  schrijft het museum. ‘Dit bijzondere kunstenaarsechtpaar reisde in 1968 vanuit Frankrijk naar Nederland om hier een jaar door te brengen, maar ze bleven voorgoed. In Voorst en Zutphen bouwden zij hun levenop, met hun gezin en werk als beeldend kunstenaar.’

Al in 1978 exposeerden zij samen in Museum Henriette Polak: het museum toonde toen de schilderijen van Thierry Rijkhart de Voogd, uit de tien jaar dat hij in Nederland woonde en werkte. Het was de eerste duo-tentoonstelling met beelden van Maïté Duval. Zij was vier jaar eerder begonnen met beeldhouwen. Ze maakte het zich eigen door veel te reizen, kijken en experimenteren. Haar werk is figuratief en gebaseerd op die persoonlijke observatie; haar kijk op de wereld en de mens. De mens en dan vooral de vrouw, is haar onderwerp en inspiratiebron. Met haar eigen stijl van robuuste vorm, beweging en vrouwelijkheid verwierf Maïté bekendheid. Zowel haar beelden als haar tekeningen bieden een harmonieus samenspel van tederheid, intimiteit, kracht en beweging. Zij probeert de essentie en de ziel van haar onderwerp treffend weer te geven in haar werk. Haar figuratieve beelden zijn daardoor geliefd bij verzamelaars en ze zijn te vinden in openbaar kunstbezit – zoals “Else” op het Oude Bornhof in Zutphen – en in tal van museale collecties.

Thierry Rijkhart de Voogd was een succesvol schilder, maar hij ging gebukt onder de tweestrijd tussen hooggespannen verwachtingen en druk van buitenaf tegenover de benodigde rust om te kunnen schilderen. Het vertrek naar Nederland in 1968 was een nieuw begin: “Ik had verandering van lucht nodig.” Eenmaal in Nederland veranderde zijn werk, onder invloed van het Hollandse landschap en het weer. Door te kiezen voor bijzonderegezichtspunten of afsnijdingen en door het spel van licht en schaduw bracht hij ritme en ruimtelijkheid in zijn landschappen, stillevens en portretten. Ze verenigen schoonheid en poëzie.

Na het overlijden van Thierry in 1999, bracht Maïté haar persoonlijke ode aan Thierry en hun liefde met het beeld ‘Malade d’amour’ (2002). Zij had zichzelf voortvarend ontwikkeld als beeldhouwster en een geslaagde carrière en indrukwekkend oeuvre opgebouwd. Maïté overleed twintig jaar na Thierry. Uit haar nalatenschap ontving Museum Henriette Polak een ruimhartige schenking, die nu te zien is in deze tentoonstelling. Het werk van Maïté en de schilderijen van Thierry komen daardoor opnieuw samen in Museum Henriette Polak, als stille maar krachtige getuigen van het leven en kunstenaarschap van dit hechte kunstenaarspaar – man en vrouw, kunstenaar en muze, schilder en beeldhouwster.

2 oktober t/m 7 november
’s Gravenhof 4, Zutphen
www.museazutphen.nl

‘Wat een feest!’Ainsi-soit-elle, Maité’s grote sculptuur uit 1992 is terug in Apeldoorn.

Het beeld werd in 1995 aangekocht door de Kamer van Koophandel. Later ging het over in handen van de gemeente Apeldoorn. Toen het gebouw van de Kamer van Koophandel vorig jaar verkocht werd aan een projectontwikkelaar werd er ten onrechte vanuit gegaan dat het beeld bij het pand hoorde en belandde Ainsi-soit-elle in Emmen.

Joost Huijsman, indertijd voorzitter van de Stichting die het gebouw aan de KvK verhuurde, en collega’s Aart van der Houwen en Wim Bénard hebben zich gelukkig ontzettend ingezet om het beeld weer terug naar Apeldoorn te brengen. Dat is nu gelukt. ‘Wat een feest! Fantastisch,’ zegt Huijsman in de videoreportage die De Stentor maakte over de herplaatsing van het beeld. Ainsi-soit-elle staat dus sinds 24 november in de Grithof, in het midden van de stad, tussen de Beekstraat en de Kanaalstraat.

De Stentor maakte een filmpje over de terugkeer van Ainsi-soit-elle. Dat vindt u hier.

De IJsberen zijn terug op het Callunaplein in Dieren. Maïté maakte de geliefde beeldengroep in 1986 in opdracht van de gemeente. Kinderen en winkelend publiek waren dol op de bronzen beesten, die dan ook vaak beklommen en gefotografeerd werden.

De beelden waren een tijdlang niet te zien vanwege de ingrijpende herinrichting van het Winkelcentrum die als alles goed gaat deze maand wordt afgerond. De beren zijn nu teruggeplaatst en hebben een nieuwe sokkel gekregen. Maïté dochter Mathilde maakte mooie foto’s.

Behalve prachtige kunstwerken laat Maïté ook een indrukwekkend archief na over haar werk en dat van haar man Thierry Rijkhart de Voogd. Dat bijzondere archief is nu te bestuderen in het Erfgoedcentrum Zutphen.

Maïté hield al vanaf de jaren 60 zorgvuldig bij welke schilderijen en beelden zij en haar man maakten, waar ze exposeerden en wat de kranten erover schreven. Ze laat een prachtig archief na met heel veel foto’s, videobanden, affiches, brieven en krantenknipsels. Dat alles is nu, in overleg met haar kinderen, geïndexeerd en geconserveerd door archiefbeheerder Dhr. Etienne van den Hombergh van het Erfgoedcentrum in Zutphen, waarvoor hartelijk dank. Etienne schreef ook een mooi artikel naar aanleiding van de toevoeging aan het archief.

De index is nu op de website van het Erfgoedcentrum te bekijken. Het regionale archief aan de Spiegelstraat 13-17 te Zutphen is vanwege de coronamaatregelen tijdelijk alleen op afspraak te bezoeken: telefoonnummer 0575 87 000.

Skulpturengarten Gerolstein in Duitsland exposeert tot 1 oktober twaalf grote en vijftien kleinere beeldhouwwerken van Maïté Duval. De grote bronzen, intieme dubbelportretten en etudes worden voor het eerst tentoongesteld sinds Maïtés overlijden, op 2 november jl.

Maïté Duval (Renazé, 1944 – Zutphen, 2019) verwierf bekendheid met een geheel eigen oeuvre van robuuste vorm, beweging en vrouwelijkheid. Haar figuratieve beelden zijn te vinden in openbaar kunstbezit, geliefd bij verzamelaars en opgenomen in tal van museale collecties. Ainsi Soit-elle (1992), dat nu ook in Gerolstein te zien is, is kenmerkend voor haar kunst: heldere en warme vormen, volumes vol rust en sereniteit en tegelijkertijd een bronzen huid waarbinnen zich een intense spanning ontvouwt. Dit is een wereld van aardse vrouwelijkheid, vol schoonheid in het alledaagse – en daarom zo bijzonder.

De titel van het beeld, ‘Zoals zij is’, is ook de titel van het postuum eerbetoon aan Maïté Duval in Gerolstein. De Skulpturengarten exposeert twaalf grote en vijftien kleinere beeldhouwwerken van deze charmante, maar o zo sterke Frans-Nederlandse kunstenares. Zoals zij was: in een voortdurend zoeken tussen zelfbewuste vrouwenfiguren vol levenslust aan de ene kant, en ingetogen, welhaast broze naakten en (dubbel)portretten aan de andere.

De Sprong (1987) is een sterk voorbeeld van Maïté’s vitale werk. De ruw geboetseerde borst, mannenbuik en de gespierde bovenbenen vormen een explosie van dans en beweging. Het grote formaat en de energie lijken haar beelden soms boven het leven uit te tillen. Volupté (1999, op fotot) is een heuse ode aan vitale vrouwelijkheid: een enorme, extatische godin.

Arcade (2001), het eerste beeld dat Maïté maakte na de dood van haar man in 1999, markeert de andere kant in haar werk. Het beeld buigt, reikt, verlangt… De titel verwijst niet alleen naar de gebogen pose van het lichaam; het is alsof Maïté zélf probeerde een brug te slaan naar haar overleden partner. Een schrijnend en gedurfd werk. De beelden en dubbelportretten die erop volgden zijn melancholisch en verwijzen naar moederschap, liefde en intimiteit. Malade d’amour (2002), Verdriet (2007) en Aime-moi (2008) zijn ontroerende getuigenissen van een allesverzengende liefde.

In haar laatste jaren keerde Maïté terug naar de levendige vrouwelijkheid van haar eerdere werk, maar ingetogener, rijper. Ze experimenteerde met abstrahering en de patine van het brons. Feu de Lune, eigenlijk alleen een onderlichaam, brengt met zijn speelse titel en pure, bijna abstracte vorm een veelvoud van associaties mee: een oermoeder, een gewone vrouw, een guitige minnares, een kunstenares die zichzelf altijd bleef vernieuwen.

Skulpturengarten Gerolstein

28 juni – 1 oktober 2020
Niedereich 7a, 54568 Gerolstein
woensdag, donderdag, vrijdag, zaterdag, zondag van 11:00 uur tot 17:00 uur.
www.skulpturengartengerolstein.com